Gerçek adı Emrullah İlhan Birsen olan büyük şair, 18 Kasım 1918 tarihinde Manisa’da doğdu. Annesi Hesna Hanım ve babası Veli Bey’in ayrılığı üzerine, çocukluğu annesi ve ağabeyleriyle geçti. Eğitim hayatı, İstanbul’daki Pertevniyal Lisesi’ne altı ay devam edip ardından Balıkesir’e geçmesiyle şekillendi ve öğretmen okulunu orada tamamladı.
Öğretmenlik ve İlk Şiir Adımı
Giresun’da iki yıl öğretmenlik yaptıktan sonra askerlik görevini İstanbul’da tamamladı. İlk şiir kitabı “Güneşi Yakanların Selâmı”, Manisa Halkevi’nin desteğiyle 1935 yılında yayımlandı.
Daha sonra Ankara’da Gazi Eğitim Enstitüsü Fransızca Bölümü’nde eğitimine devam eden Berk, 1945’te mezun oldu. Zonguldak, Samsun ve Kırşehir’de ortaokul ve lise düzeyinde Fransızca öğretmenliği yaptı.
Ziraat Bankası ve İkinci Yeni Dönemi
1956 yılında Ziraat Bankası Yayın Bürosu’na çevirmen olarak giren İlhan Berk, burada yaklaşık 13 yıl boyunca görev aldı. Bu süreç, onun İkinci Yeni şiir akımıyla temas kurduğu, modern Türk şiirinin yeni ufuklarına yöneldiği dönemi oluşturdu.
Şiir ve Etkiler
Berk’in şiirleri, modern dünya şiirine ait izler taşır; özellikle Walt Whitman ve Nazım Hikmet’ten esinlenen yönleriyle dikkat çeker. Turgut Uyar, ona ilişkin şu unutulmaz cümleyi söyledi:
“Yeryüzünde şiir diye bir şey olmasa bile, onu icat edebilecek bir şairdi.”
Eserleri ve Yazın Dünyasındaki Yolculuğu
İlhan Berk’in eserleri, şiirimizin dönemsel gelişiminde mihenk taşlarıdır:
– Toplumsal ve İlk Dönem Şiirleri: “İstanbul Kitabı”, “Günaydın Yeryüzü”, “Türkiye Şarkısı”, “Köroğlu”
– İkinci Yeni ve Modernist Dönem: “Galile Denizi” (1958)
– Sonraki Dönem ve Deneysellik: “Çivi Yazısı”, “Otağ”, “Mısırkalyoniğne”, “Âşıkane”, “Şenlikname”, “Taşbaskısı”
En Önemli Ödülleri:
– “Kül” (1978) – Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü
– “İstanbul Kitabı” (1980) – Behçet Necatigil Şiir Ödülü
– “Deniz Eskisi” (1982) – Yeditepe Şiir Armağanı
– “Güzel Irmak” (1988) – Sedat Simavi Edebiyat Ödülü
Çevirmenlikte ise Arthur Rimbaud ve Ezra Pound’un şiirlerini Türkçeye kazandırarak edebiyatımıza büyük katkılar sundu.
Sonraki Yıllar ve Mirası
Emeklilik sonrası Bodrum’a yerleşen İlhan Berk, şiir etkinliklerine, resim sergilerine katıldı; Londra (1962) ve Paris (1964) gezileriyle evrensel bir kültürle bağ kurdu.
28 Ağustos 2008 tarihinde Bodrum’da vefat eden büyük şair, orada Türbe Mezarlığı’nda eşi Edibe Hanım’ın yanında defnedildi.
Son Söz
İlhan Berk, sadece bir şair değil; aynı zamanda bir şair-algısı, şiir düşünürü ve dilin sınırlarını zorlayan bir maceraperestti. Eserlerindeki değişken üsluplar, yeniyi sürekli arayan karakteri, İkinci Yeni akımında bıraktığı derin izler, onu “uç beyler” arasında bir zirveye yerleştirir.

Sohbet
Hakaret/nefret içeren mesajlar otomatik engellenir.